سیاست و بازاریابی - زمانی که در مورد حساب‌های بانکی، سرمایه‌گذاری و وام‌های بانکی صحبت می‌کنید، لازم است حتما “بهره” را بشناسید و در رابطه با آن اطلاعات داشته باشید. بهره یا سود در واقع بهایی است که برای استفاده موقت از وجوه شخص دیگری برای جلوگیری از کاهش ارزش پول پرداخت می‌شود.
هدف از بهره
قرض گرفتن پول می‌تواند به شما کمک کند تا به اهداف مالی خود برسید، مسکن تهیه کنید، ماشین تهیه کنید یا … اما هزینه قرض گرفتن بهره است. زمانی که یک وام می‌گیرید، مقداری پول به دست می‌آورید و موظف به پرداخت آن به انضمام بهره در مدت مشخص هستید. طبیعی است به خاطر هزینه بهره، شما بیش از آنچه در ابتدا قرض گرفته بودید پول پرداخت می‌کنید. اما با توجه به اینکه پس از دریافت وام توانایی خرید یک خانه، سرمایه‌گذاری در یک شرکت، یا شروع یک کسب‌وکار را خواهید داشت، این پرداخت در صورت منطقی بودن، آنچنان هم به ضرر شما نخواهد بود. از آنجا که هزینه بهره می‌تواند به طور قابل‌توجهی در طول زمان افزایش یابد لازم است حتما قبل از درخواست وام و دریافت پول در رابطه با نرخ بهره آن اطلاعات کافی کسب کنید تا اطمینان حاصل نمایید شرایط یپبرای شما مقرون به صرفه بوده و نیز توانایی پرداخت آن را دارید.
از دید وام‌دهنده، سود نشان‌دهنده غرامت برای قرض دادن پول و ریسک آن است. علاوه بر اینکه وام دهنده بخشی از پول خود را بصورت یکجا از دست می‌دهد برای وی تبعات و ریسک‌هایی را نیز داراست. مثلا وام گیرنده نتواند به موقع اقساط وام را پرداخت کند و یا باتوجه به تورم و افزایش قیمت‌ها در طول زمان، میزان مبلغی که وام دهنده دریافت می‌کند هم ارزش با مقدار پولی که در گذشته قرض داده نمی باشد. اگر وام دهنده با پول خود در زمان امانت دادن پول می‌توانست کالا یا خدمات خاصی را به دست آورد، در هنگام دریافت مجدد پول خود به سبب افزایش قیمت‌ها قادر نخواهد بود همان کالا و خدمات را تهیه کند. سود پرداختی وام به کاهش اثرات تورم وام‌دهنده کمک به‌سزایی خواهد داشت.
عرضه و تقاضا
ممکن است نرخ بهره با توجه به عرضه و تقاضای پول درخواست شده برای وام متغیر کند. به طور کلی عادات مالی یک فرد مانند پس‌انداز در حساب‌های سود ثابت، بر میزان اعتبار موجود در اقتصاد برای تغییر نرخ سود تاثیر نخواهد گذاشت. با این حال یک گرایش کلی در بانکداری مصرف‌کننده، سرمایه‌گذاری و بدهی می‌تواند تاثیری بر نرخ بهره داشته باشد. براساس الگوهای وام، کسب و کارها و دولت‌ها بر عرضه و تقاضای اعتبار تاثیر می‌گذارند. افزایش عرضه اعتبار که اغلب با کاهش تقاضا برای آن همراه است، منجر به نرخ‌های پایین‌تر می‌شود. بالعکس، کاهش عرضه اعتبار، همراه با افزایش تقاضا برای آن منجر به افزایش نرخ‌ها می‌شود. این نرخ بهره برای گرفتن وام نوسط بانک تعیین می‌شود و میزان سرمایه گذاری و بدهی آن بر روی نرخ آن تاثیر گذار است . پس
نقش بانک مرکزی
بانک مرکزی برای کنترل پول و شرایط اعتباری در اقتصاد با در نظر گرفتن نرخ بهره بانک‌های مختلف و نیز بهره بین بانکی، نرخ بهره را کنترل می‌کند و در صورت نیاز آن را تغییر می‌دهد. علاوه بر این بانک مرکزی با خرید و فروش اوراق بهادار، بر روی اقتصاد و نرخ بهره‌های بانکی نیز تاثیر گذار است. به عنوان مثال زمانی که بانک مرکزی بانک اوراق بهادار می‌فروشد پول بانک‌ها برای این معاملات مورد استفاده قرار می‌گیرد که سبب کاهش اعتبار برای دادن وام و در نتیجه افزایش نرخ بهره خواهد شد. در مقابل، زمانی که بانک مرکزی اوراق بهادار دولتی را خریداری می‌کند، بانک‌ها با داشتن پول بیشتر توانایی دادن وام بیشتری را دارند که این افزایش در تامین اعتبار به نوبه خود نرخ بهره را کاهش می‌دهد. از آنجا که پول کمتری در نرخ‌های بهره پایین به عنوان سود پرداخت می‌شود، اغلب افراد تمایل زیادی به دریافت وام با سود پایین از خود نشان می‌دهند.
ما چه به عنوان وام‌دهنده و چه به عنوان وام‌گیرنده، لازم است که درک کنیم که چگونه نرخ سود می‌تواند بر قرض گرفتن و صرفه جویی ما تاثیر بگذارد و در نهایت این دانش می‌تواند به ما کمک کند تا تصمیمات عاقلانه‌ای در رابطه با اهداف مالی خود داشته باشیم.